![Horned Rat](https://static.wikia.nocookie.net/warhammerpl/images/4/46/Horned_Rat.jpg/revision/latest/scale-to-width-down/280?cb=20210906064337)
Rogaty Szczur
Rogaty Szczur, znany również jako "Władca Świata Poniżej", "Wielki Rogaty" i "Pod-Ojciec", a także pod trzynastoma innymi sekretnymi imionami znanymi tylko Szarym Widzącym, jest najwyższym bogiem Skavenów i nie dopuszcza do siebie innych bogów wśród szczuroludzi.
Choć nie jest jednym z głównych bogów Chaosu, Rogaty Szczur jest niemal na pewno dalekim krewnym tych obmierzłych, mglistych istot, pomniejszym bóstwem Chaosu. W tym przypadku Rogaty Szczur jest ucieleśnieniem ruiny, rozkładu, sporów, głodu, ambicji i wszystkich innych nikczemnych cech, które stanowią sumę wszystkiego, czym jest rasa Skavenów i czym mają nadzieję być szczuroludzie.
Największą świątynią Rogatego Szczura w świecie śmiertelników jest Roztrzaskana Wieża, która znajduje się w podziemnych korytarzach Skavenblight. Znajduje się tu Czarny Filar Przykazań, na którym wyryto 169 przykazań Rogatego Szczura dla jego dzieci.
Niektórzy badacze Starego Świata uważają, że pomniejszy bóg Chaosu ruin i zniszczenia o imieniu Kweethul może być po prostu innym imieniem Rogatego Szczura.
Historia[]
" Żałośnie się kłócicie. Teraz to się skończy. Wasze plany są rozsądne, ale sojusze nie. Nie będę tolerował kolejnej porażki. Od dawna klan Scruten ma moje błogosławieństwo. Dałem wam mój znak, wielką moc i długie życie. Zmarnowaliście moją przychylność. "
~ Rogaty Szczur karci jasnowidza Kritislika, zanim go pożre.
Nie jest jasne, kiedy Rogaty Szczur zamanifestował się w Aethyr, choć przypuszcza się, że jego narodziny odzwierciedlają narodziny Skavenów w Kavsar, skazanym na zagładę mieście, które miało stać się Skavenblight. Po kilku dekadach gnicia, wielka katastrofa niemal wyeliminowała rasę Skavenów i zatopiła znaczną część Skavenblight w ziemi. Żaden budynek nie został nietknięty przez katastrofę, z wyjątkiem potężnej Świątyni Rogatego Szczura, z której wyszło dwanaście postaci. Rogaty Szczur wybrał tych dwunastu Skavenów, znanych jako Szarzy Władcy, i ogłosił ich pierwszymi Władcami Rozkładu. To właśnie ci Władcy Szczurów mieli poprowadzić rasę Skavenów, a także Władców Rozkładu po nich, a po wykopaniu zniszczeń młoda wówczas rasa Skavenów odkryła tunele, z których można było dostać się do reszty świata. W ten sposób rozpoczęła się Wielka Migracja, która zaprowadziła szkodliwe szczury do każdego zakątka znanego świata. W ten sposób ich rasa już nigdy nie mogła zostać zniszczona przez pojedynczą katastrofę.
Po tym, jak w roku 1850 IC słabe wyniki choroby stworzonej przez Skavenów, znanej jako Czerwona Ospa, nie zdołały obalić ludzkich królestw Bretonii i Imperium, Skavendom pogrążyło się w Drugiej Wojnie Domowej Skavenów, trwającej do roku 2302 IC. Wyczuwając wzbierającą falę magii, która towarzyszyła inwazji Chaosu na Kislev podczas Wielkiej Wojny z Chaosem w latach 2301-2304 IC, Szarzy Widzący, magowie-kapłani służący Wielkiemu Rogatemu, wezwali przedstawicieli głównych klanów do Skavenblight i wezwali samego Rogatego Szczura, by zakończył konflikt.
Mówi się, że Rogaty Szczur ujawnił Czarny Filar Przykazań. Ten bezbożny obsydianowy monument wykonany jest z najczystszego Warpstone'u i ma trzynaście stron, a na każdej z nich znajduje się trzynaście nakazów, które mają być przestrzegane przez dzieci Rogatego Szczura. Rogaty Szczur musiał chcieć, aby system był tak skomplikowany i zawiły, jak to tylko możliwe. Intrygi i spiski są dla Skavenów czymś naturalnym, a Wielki Rogaty bez końca bawi się machinacjami Panów Rozkładu, gdy ci plączą się w jego zawiłych prawach.
Czarny Filar Przykazań był także sprawdzianem dla wszystkich kandydatów do Rady Trzynastu, która rządziła Under-Empire, gdyż tylko ci, którzy byli faworyzowani przez Rogatego Szczura, mogli dotknąć jego zapisanej runami powierzchni i przeżyć. Jednak ci, którzy przeżyli, stawali się najpotężniejszymi Skavenami, obdarzonymi nienaturalną długowiecznością i przesiąkniętymi mroczną mocą.
Każde stanowisko w Radzie Trzynastu, która rządzi Under-Empire, jest w każdej chwili otwarte dla nowych potencjalnych kandydatów lub zastępców. Po przejściu testu z Czarnego Filaru Przykazań kandydat musi po prostu rzucić wyzwanie jednemu z obecnych już członków Rady w walce na śmierć i życie. Jeśli kandydat wygra, zajmuje miejsce przegranego w Komnacie Rady.
Rogaty Szczur nakazał wszystkim Skavenom posłuszeństwo wobec jego nowej rady, w przeciwnym razie spotkał ich gniew. Skavenowie - notorycznie tchórzliwi - nie ośmielili się przeciwstawić swojemu bogu ani jego ulubionym sługom. Miejsca w radzie zajęli najbardziej nikczemni i przebiegli Skavenowie. W przeszłości każdy przywódca klanu, wystarczająco silny i przebiegły, mógł przejąć władzę, jeśli tylko udało mu się usunąć rywala i "stworzyć" wakat. Jednak od czasu Drugiej Wojny Domowej Skavenów i bezpośredniej interwencji Rogatego Szczura podczas Wielkiego Wezwania żaden z rywali nie pokonał, nie pozbył się, ani nie wyparł żadnego z obecnych Panów Rozkładu.
![Gallery-31991503-100x100](https://static.wikia.nocookie.net/warhammerpl/images/5/56/Gallery-31991503-100x100.jpg/revision/latest?cb=20110729011735)
Charakter: Chaotyczny[]
Symbol: Symbolem Rogatego Szczura jest trójkąt skierowany wierzchołkiem ku dołowi i ramionami tego wierzchołka nieco dłuższymi niż "poprzeczka" je łącząca. Ten symbol często jest malowany na tarczach i pancerzach Szarych Proroków i skaveńskich wojowników. Cyfra uważana przez skavenów za szczęśliwą i wybraną przez Rogatego Szczura to 13.
Zasięg kultu: Rogaty Szczur jest czczony przez wszystkich szczuroludzi, ale również niektórzy ludzie ofiarują mu swoje modlitwy i ofiary. Jego ludzcy wyznawcy najczęściej są mieszkańcami miast Imperium, gdzie służą jako szpiedzy skavenów oraz dostawcy nowych ofiar. Większość z ludzkich wyznawców Rogatego Szczura ma nadzieję uniknąć zagłady jaka spotka resztę ludzkości. Organizacja kultu jest bardzo różnorodna. Część grup kultystów jest prowadzona przez skaveńskich Szarych Proroków odprawiających swe rytuały głęboko w katakumbach pod miastami Imperium podczas gdy inne grupy tylko okazjonalnie spotykają się ze skavenami aby dowiedzieć się jak mogą się najlepiej przysłużyć Rogatemu. Kultyści pełniący ważne funkcje w ludzkiej społeczności używają swoich wpływów aby w miarę możliwości zapewnić skawenom gnieżdżącym się w kanałach maximum ochrony przed wykryciem.
![800px-GreySeer](https://static.wikia.nocookie.net/warhammerpl/images/6/66/800px-GreySeer.jpg/revision/latest/scale-to-width-down/256?cb=20150418172122)
Świątynie:[]
Główna świątynia Rogatego Szczura mieści się w skaveńskim mieście Skavenblight . Ta starożytna świątynia została zbudowana na fundamentach niemalże dotykającej chmur wieży zbudowanej niegdyś wspólnie przez Krasnoludy i Ludzi. Jak dotychczas jest to jedyna istniejąca świątynia Rogatego Szczura, jednak każda twierdza posiada co najmniej jedną kaplicę poświęconą Rogatemu Szczurowi. Niektóre kaplice są ukryte nawet w kanałach pod niektórymi ludzkimi miastami.
Przyjaciele i wrogowie: Wszystkie inteligentne rasy są naturalnymi wrogami skavenów, ale Siewca Zepsucia pozwala swoim wyznawcom zawierać pakty z renegatami. Sojusze te są zawierane tylko w celu siania zamętu, dezinformacji i wywołania wewnętrznych sporów. Nawet inne kulty chaosu są wrogo nastawione do Rogatego Szczura. Jedynym wyjątkiem jest zachowujący neutralność kult Nurgla.
Święta:
Kult Rogatego Szczura obchodzi tylko jedno święto, dzień inkarnacji Rogatego podczas obchodów Vermintide.
Wymagania kultu:
Nieskaveńscy wyznawcy muszą mieć ukończoną przynajmniej jedną profesję wojownika lub uczonego (maga), żeby zostali zaakceptowani jako wyznawcy (a nie przeznaczeni na ofiarę).
Przykazania: Nowicjusze i Klerycy muszą przestrzegać następujących przykazań: -Zawsze działać na korzyść Skavenów -Nigdy nie kwestionować i zawsze wypełniać sumiennie rozkazy Rady Trzynastu -Nigdy nie wątpić w wyższość rasy Skavenów -Pod żadnym pozorem nie ujawniać celów kultu osobom do niego nie należącym
Filozofia i metody[]
Rogaty Szczur jest zazdrosnym bogiem, który nie dopuszcza do siebie nikogo innego. Choć jest potęgą chaosu i z pewnością jest spokrewniony, choć daleko, z Ruinous Four, nie rości sobie prawa do sojuszu z nimi i ich celami. Podczas gdy Ruionous Powers pragną uwolnić świat i ucztować na uczcie dla dusz, którą zapewniłby umierający świat, Rogaty Szczur dąży do przekształcenia świata Warhammera w wizję jego własnego domu: Królestwa Ruin. Przepowiednia ta, zwana Wielką Ascendencją, mówi o czasie, w którym Skaveny połączą się w jedną szkodliwą masę i całkowicie przytłoczą rasy powierzchniowe swoją liczebnością. Jednak skłonność Skavenów do tchórzostwa, intryg, walk wewnętrznych i knucia spisków sprawia, że realizacja tego celu jest niemal niemożliwa. Rogaty Szczur jest jednak nieskończenie cierpliwy, a wybryki jego dzieci bardzo go bawią, więc jest skłonny na to pozwolić.
Ten podstępny i wiecznie knujący bóg cierpliwie czeka na dzień "Wielkiej Ascendencji", kiedy to jego dzieci przemierzą świat śmiertelników, pożerając go od środka i dając mu moc, dzięki której stanie się największym z bogów.
Entropia to jego mantra; rozkład to jego domena. Wszystkie rzeczy muszą gnić, w przenośni lub dosłownie, a Rogaty Szczur i jego potomstwo są światowym urzeczywistnieniem tej prostej prawdy.
Wszyscy Skavenowie czczą Rogatego Szczura. Nikt nie kwestionuje jego istnienia. Pobożny Skaven przez cały dzień wypowiada małe modlitwy do Rogatego, z których każda jest słownym kawałkiem nienawiści, zazdrości lub złości. Modlitwy te są wysłuchiwane wystarczająco często, by zapewnić Rogatemu Szczurowi ważność w umysłach jego wyznawców, nawet w przypadkach, w których nie ma mowy o boskiej interwencji.
Szarzy Widzący, magowie-kapłani Rogatego Szczura, nieustannie odprawiają nabożeństwa ku czci swego złowrogiego boga. Od wszystkich Skavenów oczekuje się obecności na mszy przynajmniej raz dziennie, choć nie prowadzi się formalnych rejestrów obecności. Ci, którzy nie uczestniczą w nabożeństwach, narażają się na wszelkiego rodzaju krytykę, w tym oskarżenia o herezję, zdradę i ateizm. Wpływowi Skavenscy Władcy Wojenni zatrudniają własnych doradców duchowych z szeregów Szarych Widzących, a tacy kapłani do wynajęcia świadczą prywatne usługi swoim pracodawcom i ich domownikom.
Szacunek Skavenów dla Rogatego Szczura wynika ostatecznie ze strachu, gdyż wieczny głód Rogatego Szczura nie czyni różnicy między jego dziećmi-szkodnikami a mieszkańcami świata zewnętrznego. Skavenowie słusznie obawiają się, że jeśli jego apetyt nie zostanie zaspokojony, pożre on swoje dzieci, dlatego w codziennym kulcie Rogatego Szczura często składa się krwawe ofiary.
Nie ma konkretnej doktryny, która regulowałaby, kto lub co musi być składane w ofierze. Forma ofiary - niewolnik, Skaven lub ktoś inny - nie jest tak ważna jak sama ofiara, bo ta wystarczy, by na krótko nasycić Pana Ruiny. Młode ofiary uważane są za najsilniejsze ofiary dla Rogatego Szczura, podczas gdy krew starych i niedołężnych jest mniej pożądana.
Liczba ofiar składanych Rogatemu Szczurowi przez jego wyznawców różni się znacznie w zależności od potrzeb. W czasie wojny liczba codziennych krwawych ofiar może być oszałamiająca - w wielkich miastach Skavenów, takich jak Skavenblight czy Hell Pit, sięga nawet tysięcy.
Skavenowie zwiększają też liczbę codziennych ofiar, jeśli nie uda im się odnieść zwycięstwa w bitwie lub doznają innych kłopotliwych porażek. Szarzy Widzący głoszą, że zwycięstwo w żadnym przedsięwzięciu nie jest możliwe, jeśli Rogaty Szczur jest niezadowolony ze swoich sług, a zatem każda porażka lub niepowodzenie jest znakiem, że trzeba go ułagodzić.
Użycie magii[]
Szarzy Widzący to magiczni kapłani Rogatego Szczura. W przeciwieństwie do innych bogów, Rogaty Szczur nie zapewnia magicznych cudów swoim pobożnym wyznawcom. Jednak magiczne zdolności, które Szarzy Widzący czerpią z konsumpcji Warpstone, spełniają tę rolę w społeczeństwie Skavenów, a praktykowanie magii jest nieodwołalnie związane z czczeniem Wielkiego Rogatego.
To sprawia, że istnienie innych użytkowników magii w społeczeństwie Skaven, takich jak Pękający Zaklinacze z klanu Pestilens, Czarodzieje z klanu Eshin i Zwiastuni Mutacji z klanu Moulder, jest kłopotliwe dla Szarych Widzących.
Mówi się, że Rogaty Szczur przekazał 169 przykazań swoim dzieciom za pośrednictwem swoich kapłanów z Zakonu Szarych Widzących. Wśród nich jest to, że wszelkie praktyki magiczne niezwiązane z kultem Rogatego Szczura są heretyckie.
Klan Pestilens posiada wielu uzdolnionych magów, którzy władają wielkimi mocami zarazy i rozkładu, ale Szarzy Widzący są podejrzliwi co do źródła tych zdolności. Choć Wielki Klan utrzymuje, że jego zdolności w zakresie zarazy i chorób są darem Rogatego Szczura, to ich wiedza i umiejętności znacznie przewyższają możliwości jakiegokolwiek innego klanu Skavenów.
Inżynierowie Czarnoksiężnicy z Klanu Skryre są pod tym względem mniej kłopotliwi, gdyż ich niezrównane połączenie magii i technologii jest bardziej zrozumiałe dla Szarych Widzących; badania Klanu Skryre są dozwolone zgodnie z Czarnym Filarem Przykazań, który reprezentuje wszystkie polecenia Rogatego Szczura dla jego ludu, a który znajduje się w jego wielkiej świątyni w Skavenblight. Technomancja Inżynierów Czarnoksiężników daje im jednak moc, którą Szarzy Widzący woleliby, aby posługiwali się tylko oni, dlatego wciąż są obserwowani z pewną dozą zdrowej paranoi.
Choć klan stanowczo zaprzecza ich istnieniu, wydaje się, że Czarodzieje z klanu Eshin nauczyli się swego fachu w Wielkim Cathay. Ich wiedza na temat mrocznych metod Ulgu, Szarego Wiatru Magii, jest imponująca, choć w swoich zaklęciach wplatają o wiele więcej Dhar, niż odważyliby się wypróbować najbardziej zdeprawowani ludzcy czarodzieje. To właśnie dzięki ich magii infiltratorzy Skavenów przedostali się przez niektóre z najbardziej niedostępnych fortyfikacji wroga. Ich czary sprawiają także, że ciała większości biegaczy z Rynsztoków Eshin, jeśli umrą na powierzchni, gotują się w tłustej kałuży - aby głupi mieszkańcy powierzchni nie wiedzieli o imperium, które wkrótce ma powstać i które gotuje się pod ich stopami.
Zasadniczo wszyscy użytkownicy magii Skavenów, poza Szarymi Widzącymi, są po prostu czarodziejami biegłymi w jednej z trzech magicznych nauk: wiedzy o pladze, wiedzy o skrytości i wiedzy o ruinie, zwanej też wiedzą o splocie.
Wielka Ascendencja[]
Czterej najwięksi bogowie Chaosu, dysponujący porównywalną i sprzeczną mocą, w ramach Wielkiej Gry często poświęcają sobie nawzajem uwagę, ale od czasu do czasu pastwią się nad pomniejszymi bóstwami Chaosu, uważając je za małostkowe i nieistotne. Zwłaszcza Rogaty Szczur jest postrzegany z szyderczą pogardą jako zwykły "bóg", jeden z wielu.
Rodzinna domena Rogatego Szczura w Królestwie Chaosu, Królestwie Ruiny, w oczach wielkich potęg psuje czystość Chaosu. Jednak postrzeganie Rogatego Szczura przez inne Ruinowe Potęgi jako "pomniejszego" boga Chaosu jest najprawdopodobniej błędne, a nawet aroganckie ze strony wielkich potęg Chaosu.
Rogaty Bóg, mający wielu czcicieli wśród niezliczonych szczuroludzi z Podziemia, jest całkiem potężny, a jego potęga wynika z samej ilości oddawanej mu czci. Prawdę mówiąc, Rogaty Szczur ma nadzieję, że w dniu "Wielkiej Ascendencji", kiedy jego dzieci obalą cywilizacje mieszkańców powierzchni i uznają świat śmiertelników za swój, on również stanie się największym z Mrocznych Bogów, wygrywając Wielką Grę za jednym zamachem.
Tak jak Bogowie Chaosu uważają się wzajemnie za braci, tak Rogaty Szczur jest ich dalekim krewnym, choć nie jest z nimi w żaden sposób bezpośrednio związany.
Kraina Ruiny[]
![HornedratRealmofruin](https://static.wikia.nocookie.net/warhammerpl/images/6/6d/HornedratRealmofruin.webp/revision/latest/scale-to-width-down/180?cb=20220328093059)
Rogaty Szczur w królestwie ruiny
W Królestwie Chaosu Rogaty Szczur wyodrębnił swoją własną domenę, zwaną Krainą Ruiny, podobnie jak jego potężniejsi rywale spośród głównych Bogów Chaosu.
Podobnie jak inne królestwa Potęg Ruiny w Aethyrze, dom Rogatego Szczura otwarcie kpi z fizycznych praw planu śmiertelników. Jest to dom zdławiony przez gnijące odpadki i sterty śmieci. Na tych śmieciach leżą jednak bibeloty, świecidełka, a nawet fragmenty starożytnej wiedzy; wszystko zostało zabrane, splądrowane i ostatecznie wyrzucone. Wszystko to zostało zabrane, splądrowane i ostatecznie wyrzucone. Te odpadki mogły pochodzić z innych światów, a szczury i demony, które są nieodłącznym elementem tego królestwa, buszują wśród górskich hałd.
Mówi się, że Królestwo Ruiny cuchnie fetorem, a nad głowami unosi się niebo zasnute purpurowymi chmurami. W powietrzu wyczuwalne są ślady Warpstone'a oraz pisk miliardów szczurów zamieszkujących to królestwo, który zagłusza wszelkie inne dźwięki. Kraina Ruiny została wykorzeniona przez Rogatego Szczura z Krainy Chaosu, a kształt i formę nadały jej duchy szczuroludzi, którzy przybywają tu, by zamieszkać po tym, jak ich czas w królestwie śmiertelników dobiegł końca.
Kraina ta jest opanowana przez demony Rogatego Szczura, znane jako Verminlordowie, z których każdy jest wielki jak olbrzym i równie liczny w tej krainie, jak Skavenowie w świecie śmiertelnym. Jednak tylko dwunastu Verminlordów jest naprawdę wielkich i ma duże wpływy w królestwie, a są to ci Wywyższeni Verminlordowie, którzy zasiadają w tak zwanej Radzie Cieni Trzynastu. Najważniejszym z nich jest Skreech Verminking. Trzynastym członkiem Rady Cieni jest sam Rogaty Szczur.
W samym sercu królestwa, ponad wszystkimi innymi masywnymi stertami śmieci i skarbów, znajduje się Verminhall. Verminhall jest w Krainie Ruin zwierciadłem wielkiej Świątyni Rogatego Szczura, znanej jako Roztrzaskana Wieża, która znajduje się w świecie śmiertelników, w podziemiach Skavenblight. Jest to miejsce spotkań Trzynastoosobowej Rady Cienia, która naprawdę nadzoruje sprawy rasy Skavenów. To wielki gmach pełen portali, poprzecinany czarnymi rzekami i pełen schodów, które prowadzą donikąd.
Verminhall to miejsce, gdzie wielcy daemoniczni Verminlordowie spoglądają na swoich śmiertelnych krewnych, co czynią z trzynastobocznego stołu, w którego centrum znajduje się ocean. Na czele tego stołu stoi tron Rogatego Szczura, wyrzeźbiony z Warpstone i wystarczająco duży dla boga.
Rywale[]
Rujnujące moce[]
" Większe potęgi szydziły z Rogatego Szczura, uważając go za jednego z nieskończonej rzeszy pomniejszych bogów, których nieistotne domeny niszczyły czystość Chaosu. Nie mieli jednak racji. Rogaty Szczur nie był już pomniejszym stworzeniem, stał się potężny. Jego dzieci były legionem. Długo odkładane plany wreszcie zaczęły się urzeczywistniać. "
~ The Rise of the Horned Rat (Warhammer Fantasy Book 4)
Wszystkie potęgi Chaosu rywalizują ze sobą o dominację, jednak w przypadku pomniejszych potęg jest to głównie jednostronne; Wielcy Bogowie mają oczy tylko dla siebie, jeśli chodzi o rywali. Kiedy Większe Moce raczą uznać moc Rogatego Szczura, to tylko po to, by szydzić z jego istnienia. Dla nich jego obecność szpeci czystość chaosu, ale to lekceważenie okaże się nietrafione.
Spośród tej czwórki, Rogaty Szczur jest najczęściej porównywany do Nurgle'a, ponieważ obaj są władcami zarazy i rozkładu. Jednak podczas gdy Nurgle reprezentuje cylindryczną naturę narodzin i rozkładu, Rogaty Szczur uosabia całkowitą ruinę i spustoszenie. Jego plagi nie są darami ani wyrazem "miłości", ale środkiem do celu, którym jest całkowite zniszczenie. Mimo to, szczuroludzie są znani z oddawania czci Nurgle'owi, a Plaguelord jest drugim najbardziej powszechnym bóstwem, któremu oddają cześć uciskani i żyjący w nędzy szczuroludzie.
Sotek[]
Sotek to wężowy bóg jaszczuroludzi z Lustrii, bóg wojny czczony głównie przez Skinków. Kiedy Klan Pestilens najechał Lustrię, Dzieci Starych wypowiedziały im wojnę. Skaveni byli silniejsi od szczuroludzi, ale za to liczniejsi i byli w stanie sprowadzić na nich kilka śmiertelnych plag, które wyczerpały siły znacznie wytrzymalszych wojowników Saurusów i Kroxigorów. Mówi się, że Sotek został zapowiedziany przez masową ofiarę ze szczuroludzi złożoną przez czerwonogrzbietego skinka z dwoma ogonami, znanego jako Tehenhauin. Przepowiednia głosiła, że Sotek był w stanie połknąć Boga Szczurów w całości i trzymać go w swoim brzuchu przez tysiąc lat
![Images](https://static.wikia.nocookie.net/warhammerpl/images/b/b7/Images.jpg/revision/latest/scale-to-width-down/180?cb=20140827114109)
Jeden z symboli Rogatego Sczura.
Ciekawostki:[]
-Między rogatym szczurem a Lucyferem i Sauronem istnieje wiele
przypadkowych podobieństw.